İlk üç müjdede (Matta-Markos-Luka) bir çok benzerliğin bulunması ve hatta bazı bölümlerin kelimesi kelimesine aynı olmakla birlikte birçok farklılığında olmasına “Sinoptik Sorun” denir. Bu tutucu Mesih imanlılarından çok, Kutsal Kitap’ın esinini inkar edenler için genellikle bir sorun oluşturmaktadır. Bunu açıklamak için, bir çok karmaşık teoriler oluşturulmuştur. Bunlar sık sık da yazılı biçimde elimize geçmemiş olan, teoride kaybolmuş belgelerle ilgilidirler. Bunlardan bazıları Luka 1:1’e uyarlar ve gerçek Mesih inancına göre en azından olasıdırlar. Ancak bu teorilerden bazılari, ilk yüzyıldaki kilisenin, İsa Mesih hakkında “mit”ler oluşturduğunu söyleme noktasına kadar uzanmıştır. Bu “eleştirisel biçimde” iddia edilen teorilerin, bütün Hristiyan Kutsal Yazılarına ve kilise tarihine küfür etmelerinin yanısıra, hiçbirini kanıtlayacak belge de yoktur. Ayrıca, “hiçbir bilgin” bu teorilerin Sinoptik Müjdeleri nasıl kategorilere ve parçalara ayırdiğı konusunda “görüş birliğine varamazlar”.
Buna daha iyi bir çözüm yolu, Yuhanna 14:26’daki Rab’bimizin sözlerinde bulunmaktadır: “Ama Baba’Nın benim adımla göndereceği Yardımcı, Kutsal Ruh, size herşeyi öğretecek, bütün söylediklerimi size hatırlatacak.” Bu, görgü tanıkları oldukları için Matta ve Yuhanna’yı ve belkide kilise tarihinin söylediği gibi, Petrus’un hatırladıklarını kaydettiğini varsaydığımız Markos’u da içerir. Bunlara, Luka 1:1’de sözü edilen yazılı belgelere Kutsal Ruh’un dolaysız yardımını, Yahudi halkının hayret verici bir doğrulukla aktarılan “sözel geleneklerini” ekleyince Sinoptik sorun yanıtlanır. Bu kaynakların ötesinde olan gerekli gerçeklerin, ayrıntıların yada yorumların hepsi Kutsal Ruh’Un öğrettiği “sözlerle” açıklanmıştır. (1.Korintliler 2:13) Böylece, apaçık bir çelişki yada ayrıntılarda bir değişiklik bulduğumuzda, “Bu müjde neden olayı yada konuşmayı içermiyor (yada içeriyor yada vurguluyor)? diye sormakla iyi ederiz. Örneğin, Matta iki kez, iki insanın körlükten ve cinlerden kurtarıldığını kaydederken, Markos ile Luka sadece birinden söz eder. Bazıları bunu bir çelişki olarak görürler. Yahudilere yönelik yazıldığı kabul edilen, yani yahudilerin anlayabileceği şekilde yazılan – eski antlaşma’dan alıntılar, ayrıntılı tartışmalar, Rabbimizin soy ağacı ve geneldeki Yahudi tarzı, yeni bir okur tarafından bile hemen fark edilir- Matta’yı yasa “iki yada üç şahit” gerektirdiği için, iki adamdan diğerlerine de ün sahibi meşhur bir adamdan söz ediyor görmek çok daha iyidir.
Aşağıdaki seçilmiş bölümler, müjdelerdeki aynı şeyin ikinci kez tekrarı gibi görülen kısımların aslında ilgiyi önemli varlıklara çekmek olduğunu anlatırlar.
Luka 6:20-23, Dagdaki vaazi tekrarliyor gibidir, ama Luka 6:20-23
düzlük yerde verilen bir vaazdir.
(Luka 6:17) Matta 5:2-10, Tanri Kralligina
ait ideal bir vatandasin karakterini tanimlar, ama Luka Mesih’in
ögrencilerinin yasam biçimlerini gösterir.
Luka 6:40, Matta 10:24’le ayni gibidir. Ama Matta’da Isa Efendi,
bizlerde O’nun ögrencileriyiz. Luka’da ögrenciyi yetistiren Efendidir,
egittigi kisi ise ögrencidir.
Matta 7:22 Kral için hizmeti vurgular,
Luka 13:25-27 ise Efendiyle paydasligi tanimlar.
Luka 15:4-7 Ferisileri suçlamasidir, Matta 18:12-13 çocuklar ve
Tanri’nin onlar için olan sevgisi ile ilgilidir.
Yahya, yaninda sadece inanlilar varken, “O sizi Kutsal Ruh’la vaftiz
edecektir” demistir (Markos 1:8, Yuhanna 1:33). Etrafta özellikle
Ferisileri içeren karisik bir kalabalik oldugunda ise, “O sizi Kutsal Ruh
ve atesle (bir yargi vaftizi olan) vaftiz edecek” demistir. (Matta 3:11;
Luka 3:16)
“Hangi ölçekle ölçerseniz” sözü, Matta 7:2’de “diger insanlara karsi
yargilayici tavirlarimizdan”, Markos 4:24’de Tanri’nin Sözünü kendine mal
etmekten ve Luka 6:38’de de cömertligimizden söz etmektedir.
Öyleyse bu farkliliklar çeliski olmayip Tanri Sözü üzerinde derin düsünen imanlilarin düsüncesine hizmet eden Ruhsal gidadir.
(William MacDonald’ın Kutsal Kitap yorumu isimli kitabından)
Yorum Ekle