Bu soru bütün Hristiyan teolojisinin belki de en önemli sorusudur. Bu soru, Protestan kiliseleriyle Katolik Kilisesi arasındaki ayrılık olan Reform Hareketi’nin nedenidir. Bu soru, Kutsal Kitap’a göre olan Hristiyanlık’la “Hristiyan” tarikatların çoğu arasındaki en önemli farktır. Kurtuluş sadece imanla mıdır, yoksa iman artı işlerle midir?” Ben sadece İsa’ya inanarak mı kurtuldum, yoksa hem İsa’ya inanıp hem de belirli şeyler mi yapmam gerekiyor?
Kutsal Kitap’taki anlaşılması zor olan bazı ayetler, sadece iman mi yoksa iman artı işler mi sorusunun yanıtını zorlaştırır. Romalılar 3:28, 5:1 ve Galatyalılar 3:24’ü Yakup 2:24’le kıyaslayın. Bazıları, Pavlus’la (kurtuluşun sadece imanla olmasıyla) Yakup (kurtuluşun iman artı işlerle olması) arasında bir farklılık görür. Pavlus dogmatik bir şekilde aklanmanın sadece imanla olduğunu söyler (Efesliler 2:8-9) ama Yakup aklanmanın iman artı işlerle olduğunu söylüyor gibidir. Bu görünürdeki sorun, Yakup’un tam olarak neden söz ettiği inceleyerek yanıtlanır. Yakup, bir insanın hiçbir iyi işle sonuçlanmadan imanı olacağı inancını yalanlamaktadır (Yakup 2:17-18). Yakup, Mesih’e gerçek bir imanın değişmiş bir yaşam ve iyi işleri ortaya koyacağını vurgulamaktadır (Yakup 2:20-26). Yakup aklanmanın iman artı işlerle gerçekleştiğini değil, imanla gerçekten aklanan bir insanın yaşamında iyi işler olacağını söylemektedir. Bir insan inanlı olduğunu iddia ettiği halde hayatında iyi işler yoksa o zaman büyük bir olasılıkla Mesih’e gerçekten iman etmemektedir (Yakup 2:14, 17, 20, 26).
Pavlus da yazılarında aynı şeyi söyler. İnanlıların yaşamlarında var olması gereken iyi ürünler Galatyalılar 5:22-23’de listelenmiştir. Pavlus bize iyi işlerle değil, imanla kurtulduğumuzu söyledikten hemen sonra (Efesliler 2:8-9), bize iyi işler yapmak için yaratıldığımızı bildirir (Efesliler 2:10). Pavlus da, bir insanın hayatının değişmiş olmasını Yakup kadar bekler: “Bir kimse Mesih’teyse, yeni yaratıktır; eski şeyler geçmiş, her şey yeni olmuştur” (2 Korintliler 5:17). Yakup ve Pavlus, kurtuluş konusundaki öğretilerinde görüş ayrılığı içinde değildir. Aynı konuya farklı bakış açılarından yaklaşırlar. Pavlus sadece aklanmanın sadece imanla olduğunu, Yakup ise, Mesih’e gerçek imanın iyi işler oluşturduğunu vurgulamıştır.
Dikkat edilmesi gereken önemli konu şudur. Sadece ve yalnızca Mesih’in işi ile kurtuluşu alırız. Tanrı ve insan arasındaki tek aracı İsa Mesih’tir. Bizi kurtaran iyi işlerimiz, yaptıklarımız değildir. Mesih çarmıhtaki işiyle bizlerin günahları uğruna kendini kefaret olarak verdi, böylece Tanrı’yı hoşnut etti. Kutsal Yazıların söylediği gibi, Çünkü tek bir Tanrı ve Tanrı ile insanlar arasında tek bir Aracı vardır. Bu da insan olan ve kendisini herkes için fidye olarak sunmuş bulunan Mesih İsa’dır. Uygun zamanda verilmiş olan tanıklık budur. O bizi karanlığın hükümranlığından kurtarıp sevgili Oğlunun egemenliğine aktardı. O’nda kurtuluşa, günahlarımızın bağışına sahibiz. Görünmez Tanrı’nın görüntüsü, bütün yaratılışın ilk doğanı O’dur. Nitekim gökte ve yeryüzünde, görünen ve görünmeyen şeyler, tahtlar, egemenlikler, yönetimler ve hükümranlıklar, her şey O’nda yaratıldı. Her şey O’nun aracılığıyla ve O’nun için yaratılmıştır. Her şeyden önce var olan O’dur ve her şey varlığını O’nda sürdürmektedir. Bedenin, yani inanlılar topluluğunun başı O’dur. Her şeyde ilk yeri alsın diye başlangıç olan ve ölüler arasından ilk doğan O’dur. (1.Timoteyus 2:5-6; Koloseliler 1:13-18)
Bu konuyla ilgili olarak kurtuluşumuz hakkında aşağıdaki 3 temel protestan reform prensibini okumakta ve öğrenmekte fayda var. (Protestan reformunun 5 temel maddesini okumak için tıklayın!)
Solus Christus! Sadece ve Yalnızca Mesih’in İşi ile Kurtuluş
Reform, kiliseyi Tanrı ve insan arasındaki tek aracı olan Mesih’teki imana geri çağırdı. Roma Kilisesi ‘Araf vardır ve canlar orada sadık olanların dualarının yardımını alana dek tutulur’ ve ‘Azizlere büyük saygı duyulmalı ve onların yardımı dilenmelidir‘; ‘Azizlerin taşıdıkları veya kullandıkları nesnelere dua edilmeli ve onlardan yardım dilenmeli’ görüşlerine inanmaktayken, — reformcular Kurtuluşun sadece Mesih’in işi olduğunu öğrettiler. John Calvin’in Institutes of the Christian Religion’da söylediği gibi, “Mesih adımı attı, cezayı ve günahkarlar için olan yargıyı kendi üzerine aldı. Kendi kanıyla Tanrı’yla kendilerini düşman yapan günahların uğruna kendini kefaret olarak verdi ve böylece Tanrı’yı hoşnut etti….tanrısal destek ve baba sevgisi için biz sadece Mesih’e bakıyoruz. Bunun gibi Heidelberg Katekizminde, 30’uncu soru şunu sorar, “Kendilerinde, azizlerde ve başka yerlerde kurtuluş ve güvence arayanlar tek kurtarıcı İsa’ya gerçekten inanıyorlar mı? Hayır. Ona ait olmaktan övünseler bile tek Kurtarıcıyı işleriyle inkar ederler ya İsa mükemmel bir kurtarıcı değildir yada gerçek imanda bu Kurtarıcıyı kabul edenler kurtuluşları için gerekeni O’nda bulurlar.” Kutsal Yazıların söylediği gibi, Çünkü tek bir Tanrı ve Tanrı ile insanlar arasında tek bir Aracı vardır. Bu da insan olan ve kendisini herkes için fidye olarak sunmuş bulunan Mesih İsa’dır. Uygun zamanda verilmiş olan tanıklık budur.. O bizi karanlığın hükümranlığından kurtarıp sevgili Oğlunun egemenliğine aktardı. O’nda kurtuluşa, günahlarımızın bağışına sahibiz. Görünmez Tanrı’nın görüntüsü, bütün yaratılışın ilk doğanı O’dur. Nitekim gökte ve yeryüzünde, görünen ve görünmeyen şeyler, tahtlar, egemenlikler, yönetimler ve hükümranlıklar, her şey O’nda yaratıldı. Her şey O’nun aracılığıyla ve O’nun için yaratılmıştır. Her şeyden önce var olan O’dur ve her şey varlığını O’nda sürdürmektedir. Bedenin, yani inanlılar topluluğunun başı O’dur. Her şeyde ilk yeri alsın diye başlangıç olan ve ölüler arasından ilk doğan O’dur. (1.Timoteyus 2:5-6; Koloseliler 1:13-18)
Sola Gratia Sadece ve Yalnızca Lütufla Kurtuluş
Reformun odak noktası lütufla kurtuluştu. Roma Kilisesi Komünyonu, “Tanrı’yı yatıştıran gerçek kurbanlar” ve Komünyonun (Şarap ve Ekmek alınması) “Tanrının bizi lütfuyla ve pişmanlık hediyesi ile hatalarımızı ve hatta büyük günahlarımızı görmezden gelmesi’ olduğunu öğretti – reformcular iman aracılığıyla, lütufla kurtuluşu anlatan Kutsal Kitaba dayalı öğretişe döndüler. Tanrı’nın karşısındaki doğruluğumuz lütuf aracılığıyla Rabbimiz Mesih İsa’nın çarmıhtaki işiyle bize aktarıldı. Roma tarafından öğretilen sevap kazanmak (kendi kendini kurtuluşa hak kazandırmak) öğretişinin tersine, sola gratia ve buna eşlik eden tamamen (radikal) bozulmuşluk, koşulsuz seçim, amaçlı kefaret ve kutsalların sona dek dayanması öğretişleri de tüm reformcular tarafından Protestan Akımı boyunca vaaz edildi. 1689’daki Baptist İman Açıklamasına göre, “Mesih itaati ve ölümüyle, aklanmış olanların tüm borçlarını iptal etti; ve çarmıhtaki kendi kurbanlık kanı aracılığıyla, onlar için olan cezanın altında kaldı; gerçek, geçerli ve tamamen Tanrı’yı tatmin edecek şekilde insanlar uğruna Tanrı’nın adaletini üzerine aldı…onların aklanışı sadece karşılıksız lütufdur ve Tanrı’nın eksiksiz adaleti ve zengin lütfu günahkarların aklanışında yüceltildi.” Kutsal Yazıların söylediği gibi, Bizi Mesih’te her ruhsal kutsamayla göksel yerlerde kutsamış olan Rabbimiz İsa Mesih’in Babası Tanrı’ya övgüler olsun. O, kendi önünde, sevgide kutsal ve kusursuz olmamız için dünyanın kuruluşundan önce bizi Mesih’te seçti. Kendi isteği ve iyi amacı uyarınca, İsa Mesih aracılığıyla kendisine oğullar olalım diye bizi önceden belirledi. Öyle ki, sevgili Oğlunda bize bağışladığı yüce lütfu övülsün. Tüm bilgelik ve anlayışla üzerimize yağdırdığı kendi lütfunun zenginliği sayesinde, Mesih’in kanının aracılığıyla Mesih’te kurtuluşa, suçlarımızın bağışına sahibiz. (Efesliler 1:3-8)
Sola Fide Sadece ve Yalnızca İman ile Aklanma
Reformun ‘Gerekli Prensibi’ sadece ve yalnızca iman ile aklanmaydı. Westminster İman Açıklamasının söylediği gibi, “İman, böylece Mesih’in ve O’nun doğruluğunu almak ve dayanmak, aklanmak için tek gerekli olan şeydir: fakat kişinin aklanması tek kazanılan şey değildir, onu başka kurtaran lütuf takip eder ve bu ölü bir iman değildir fakat sevgiyle işleyen imandır.” Genevan İman Açıklaması yaşamakta olanların aklanmışlar için gerekli imanı şöyle işaret etti, “Tanrı’nın iyiliğinin büyük ve zengin hazinelerine sahip olmanın ayrıcalıklı yolunun, iman aracılığıyla olduğunu beyan ediyoruz; yüreğimizdeki eminlikle ve güvenle söyleyebiliyoruz ki, müjdenin vaatlarine inanıyor, ve Baba tarafından bize verilen ve Tanrı’nın Sözüyle açıklanan İsa Mesih’i kabul ediyoruz (Genevan 11). br /> Kutsal Yazıların söylediği gibi, Örneğin, «İbrahim Tanrı’ya iman etti ve böylece aklanmış sayıldı.» Öyleyse şunu bilin ki, İbrahim’in gerçek oğulları iman edenlerdir. Kutsal Yazı, Tanrı’nın diğer ulusları imanlarına göre aklayacağını önceden görerek İbrahim’e, «Bütün uluslar senin aracılığınla kutsanacaktır» müjdesini önceden verdi. 9Böylece iman edenler, iman etmiş olan İbrahim’le birlikte kutsanırlar. Yasa’nın gereklerini yapmış olmaya güvenenlerin hepsi lanet altındadır. Çünkü şöyle yazılmıştır: «Yasa kitabında yazılı olan her şeyi sürekli yerine getirmeyen her insan lanetlidir.» Açıktır ki, hiç kimse Tanrı katında Yasa’yla aklanmaz. Çünkü «imanla aklanan insan yaşayacaktır.».” (Galatyalılar 3:6-11)
Yorum Ekle