Teoloji & Doktrin

Tanrı’nın her figüratif tasviri O’nun varlığına aykırıdır

O’nun bu yasağa eklediği nedenlerden şu sonuç kolayca çıkarılabilir. Önce, Musa’ya göre: “RAB, Horev’de ateşin içinden size seslendiği gün hiçbir tasvir görmediniz” ayetini hatırlayın [Yas. 4:15; Krş. 4:12]. “Bu nedenle kendinize çok dikkat edin” [4:15]. “Öyle ki. heykel biçiminde put yaparak yoldan sapmayasınız” [4: 16-18]. Tanrı’nın, gözle görülebilen bir biçimini isteyen herkesin, O’ndan saptığını bilelim diye, bütün tasvirlerin nasıl aleyhinde konuştuğunu görüyoruz. Peygamberlerden, bunu belirtirken en anlayışlı olan Yeşaya’dan alıntı yapmamız yeter. Yeşaya bedensiz bir şey bedeni olan bir cisme, görülmeyen görülene, ruh cansız bir nesneye, ölçülmeyen şey çelimsiz bir tahtaya, taşa ya da altına benzetildiğinde Tanrı’nın görkemine uygunsuz ve saçma bir kurguyla gölge düşürüldüğünü öğretir [Yşa. 40:18-20; 41:7, 29; 45:9: 46:5-7]. Pavlus da aynı şekilde akıl yürütmektedir: “Tanrı’nın soyundan olduğumuza göre, tanrısal özün, insan düşüncesi ve becerisiyle biçimlendirilmiş altın, gümüş ya da taştan bir nesneye benzediğini düşünmemeliyiz” [Elç. 17:29]. Tanrı’yı temsil etmesi için, insanın diktiği her heykelin, boyadığı her resmin, O’nun yüceliğini lekelediği için, hoşuna gitmediği buradan bellidir. Şayet Kutsal Ruh, yeryüzündeki zavallı kör putperestleri ikrarda bulunmaya zorluyorsa, gökten bu kehanetlerin gürlemesinde şaşılacak ne var? Seneca’nın Augustinus’da okuduğumuz şikâyeti iyi bilinmektedir: “Kutsal, ölümsüz ve dokunulmaz tanrıları en değersiz ve en aşağılık maddeden yapıyorlar ve onlara insanların ve vahşî hayvanların görüntülerini veriyorlar; bazıları onları karışık cinsiyetli ve acayip bedenlerde yapıyor, onlara tanrı diyorlar; eğer soluk alsa ve karşımıza çıksa canavar oldukları düşünülebilir.” Tasvirleri destekleyenler, tasvirlerin Yahudilere yasak olduğunu, çünkü onların batıla yatkın olduklarını öne sürdüklerinde değersiz bir kaçamağa başvuruyorlar. Aslında sanki Tanrı’nın sonsuz özüyle ve doğanın devam eden düzeniyle ortaya koyduğu şey, tek bir ulusa aitmiş gibi! Aslında Pavlus, Yahudilere değil, Tanrı’nın tasvirlerini yaptıklarından dolayı hatalarını çürütmek üzere Atinalılara hitap etmektedir.

John Calvin

Bu yazıda geçen konular: