WESTMINSTER İNANÇ AÇIKLAMASI BÖLÜM V: Sağlayış
1. Her şeyin yüce Yaratıcısı olan Tanrı, kendi bilge ve kutsal sağlayışı aracılığıyla bütün yaratıkları, eylemleri ve şeyleri[1] en küçüğünden en büyüğüne[2] kadar devam ettirir,[3] yönetir, düzenler ve yönlendirir. Bunları en bilge ve kutsal sağlayışı[4] ile kendi yanlışsız ön bilgisine,[5] özgür ve değişmez isteğinin öğüdüne (emeline)[6] göre, bilgeliğinin, gücünün, adaletinin, iyiliğinin ve merhametinin[7] övülmesi için yapar.
2. Tanrı’nın önbilgisi ve hükmüne -birinci sebep budur- göre her şey değişmez ve hatasız[8] bir şekilde gerçekleşir. Ancak Tanrı aynı sağlayışla, ikincil nedenlerin doğasına göre, bunlardan bazılarının ister gerekli, isterse özgür ya da bağımlı[9] olarak gerçekleşmemesine karar verir.
3. Tanrı, kendi olağan sağlayışı içerisinde çeşitli araçları[10] kullanır. Ancak kendi isteği doğrultusunda bunlar olmaksızın,[11] bunların üzerinde[12] ve bunlara karşı[13] dilediği gibi çalışabilir.
4. Tanrı’nın sonsuz gücü, araştırılamayan bilgeliği ve sınırsız iyiliği, O’nun sağlayışında öylesine sergilenmiştir ki, bu bilgelik ve iyilik ilk düşüşe ve bundan sonraki tüm diğer insanların ve meleklerin[14] günahlarına kadar uzanmıştır. Tanrı bunları yalnızca izin verme yoluyla[15] değil, fakat bunları en bilge ve güçlü bir bağla desteklemiş,[16] yahut tersine bunları kendi kutsal amaçları doğrultusunda[17] çok yönlü bir şekilde hükmetmiş ve düzenlemiştir. Ancak bunu öyle bir şekilde yapmıştır ki, bu süreç içerisinde işlenen günahlar en kutsal ve doğru olan, günahın ne yazarı olan ne de günahı onaylayan[18] Tanrı tarafından değil, yaratık tarafından işlenmektedir.
5. En bilge, en doğru ve en lütufkar olan Tanrı, çocuklarını önceden işledikleri günahlar için disiplin etmek ya da alçaltmak[19] ve onları desteklemesi için Kendisine daha yakın ve daimi bir güven seviyesine çıkarmak, gelecekteki olası günahlar için daha uyanık olmalarını sağlamak ve diğer farklı, adil ve kutsal amaçları için[20] onları sık sık, belirli bir süre için çeşitli ayartılara ve yüreklerinin düşkünlüğüne bırakır.
6. Kötü ve tanrısallıktan uzak olan insanları ise Tanrı, doğru bir yargıç olarak önceki günahlarından ötürü körleştirir ve katılaştırır.[21] Onlardan yalnızca anlayışlarını aydınlatabilecek ve yüreklerini değiştirebilecek olan lütfunu esirgemekle kalmaz,[22] sahip oldukları armağanları da geriye çekerek[23] onları, bozulmuş doğalarının günah işlemek için kullandığı şeylere bırakır[24] ve böylece yüreklerinin kötü tutkularına, dünyanın ayartılarına ve Şeytan’ın gücüne terk eder;[25] öyle ki, bu insanlar kendilerini katılaştırırken, Tanrı aynı araçları diğerlerini yumuşatmak için kullanır.[26]
7. Tanrı’nın sağlayışı, genel anlamda tüm yaratılışı kapsar. Ancak çok özel olarak, Tanrı kilisesine bakar ve her şeyde onun iyiliği için etkindir.[27]
[1] Daniel 4:34-35, Mezmur 135:6, Elçilerin İşleri 17:25-26, 28, Eyüp 38; 39; 40; 41
[2] Matta 10:29-31
[3] İbraniler 1:3
[4] Süleyman’ın Meselleri 15:3, Mezmur 104:24; 145:17
[5] Elçilerin İşleri 15:18, Mezmur 94:8-11
[6] Efesliler 1:11
[7] İşaya 63:14, Efesliler 3:10, Romalılar 9:17, Tekvin 45:7, Mezmur 145:7
[8] Elçilerin İşleri 2:23
[9] Tekvin 8:22, Yeremya 31:35, Çıkış 21:13, Tesniye 19:5, I.Krallar 22:28, 34, İşaya 10:6-7
[10] Elçilerin İşleri 27:31,44, İşaya 55:10-11
[11] Hoşeya 1:7, Matta 4:4, Eyüp 34:10
[12] Romalılar 9:19-21
[13] II.Krallar 6:6, Daniel 3:27
[14] Romalılar 11:32-34, II.Samuel 24:1, I.Tarihler 21:1, I.Krallar 22:22-23; I.Tarihler10:4, 13-14, II.Samuel 16:10, Elçilerin İşleri 2:23
[15] Elçilerin İşleri 14:16
[16] Mezmur 76:10, II.Krallar 19:28
[17] Tekvin 50:20, İşaya 10:6-7, 12
[18] Yakup 1:13-14, 17, I.Yuhanna 2:16, Mezmur 50:21
[19] I.Tarihler 32:23-26, 31, II.Samuel 24:1
[20] II.Korintliler 12:7-9, Mezmur 73; 77:1, 10, 12, Markos 14:66-72, Yuhanna 21:15-17
[21] Romalılar 1:24, 26, 28, Romalılar 11:7-8
[22] Tesniye 29:4
[23] Matta 13:12; 25:29
[24] Tesniye 2:30, II.Krallar 8:12-13
[25] Mezmur 81:11-12, II.Selanikliler 2:10-12
[26] Çıkış 7:3; 8:15, 31, II.Korintliler 2:15-16, İşaya 8:14, I.Petrus 2:7-8, İşaya 6:9-10, Elçilerin İşleri 28:26-27
[27] I.Timoteyus 4:10, Amos 9:8-9; Romalılar 8:28, İşaya 43:3-5, 14
